Yslam medeniýetinde iň mukaddes aý
Remezan yslam medeniýetinde iň mukaddes aýdyr, mukaddes Remezan aýynda musulmanlar agyz beklemek, yhlas bilen amal etmek we doga etmek arkaly Allah bilen has berk gatnaşyk gurýarlar.
Remezan Yslam senenamasynyň dokuzynjy aýydyr, emma Remezan her ýyl başga bir wagtda başlaýar, sebäbi yslam senenamasy aýyň tapgyrlaryna eýerýär, şonuň üçin Remezanyň resmi ilkinji gününi aňladýan täze ýarym aý peýda bolanda. Şu ýyl Remezan aýynyň 23-nji martda, 21-nji aprelde bolsa Gurban baýramy bilen tamamlanar diýlip çaklanylýar.
Remezanyň gelip çykyşy
Yslam senenamasyndaky aýlaryň biri bolan Remezan, gadymy araplaryň senenamalarynyň bir bölegidi. Remezan aýynyň ady arap kökünden gelip çykýan “ar-ramad”, yssy yssy manyny berýär. Musulmanlar beöň 610-njy ýylda Jebraýyl perişde Muhammet pygambere görnüp, Yslamyň mukaddes kitaby bolan Kurany açypdyr diýip hasaplaýarlar. Bu ylham, Laylat Al Kadar ýa-da “Güýç gijesi” Remezan aýynda bolup geçdi. Musulmanlar Gurhanyň inmegini hatyralamak üçin şol aýda agyz bekleýärler.
Remezan aýynyň nähili berjaý edilýändigi
Remezan aýynda musulmanlaryň maksady ruhy taýdan gülläp ösmek we Allah bilen has berk gatnaşyk gurmakdyr. Olar muny namaz okamak we Gurhan okamak, hereketlerini myş-myşlardan, ýalanlardan we söweşlerden uzaklaşdyrmak bilen edýärler.
Kadadan çykma:
Bir aýyň dowamynda, hassalar, göwreli, syýahat edýänler, garrylar ýa-da aýbaşydan başga ähli musulmanlar üçin günüň dogmagy bilen gün ýaşmagynyň arasynda agyz beklemek hökmanydyr. Geçirilen agyz bekleýän günler, galan ýa-da bir ýa-da bir günüň dowamynda düzülip bilner.
Nahar we wagt:
Orazanyň dowamlylygy aýyň dowamynda berk düzgünleşdirilýär, emma musulmanlar üçin jemgiýetdäki beýlekiler bilen ýygnanyp, agyz beklemegi üçin bir mümkinçilik bar. Daňdan öň ertirlik, adatça günüň ilkinji dogasyndan öň ir sagat 4: 00-da bolýar. Agşam nahary, iftar, gün ýaşýan doga namazy gutarandan soň başlap biler, adatça sagat 7:30 töweregi. Muhammet pygamber hurma we bir stakan suw bilen agyz beklänsoň, musulmanlar iftarda hurma iýýärler. Eastakyn Gündogaryň esasy bölegi, hurma ýokumly maddalara baý, siňdirilmegi aňsat we uzak gün agyz beklemekden soň bedeni şeker bilen üpjün edýär.
Gurban baýramy:
Remezan aýynyň soňky gününden soň, musulmanlar ertiriň jemagat namazlary bilen başlaýan “agyz beklemek baýramy” bolan Gurban baýramy bilen gutarandygyny belleýärler. Bu üç günlük baýramçylykda, gatnaşyjylar doga etmek, iýmek, sowgat alyşmak we ölen garyndaşlaryna hormat goýmak üçin ýygnanýarlar. Käbir şäherlerde karnawallar we uly doga ýygnaklary hem geçirilýär.
Gatnaşan ýurtlar
Arabhli Arap döwletleri (22): Aziýa: Kuweýt, Yrak, Siriýa, Liwan, Palestina, Iordaniýa, Saud Arabystany, Yemenemen, Oman, BAE, Katar, Bahreýn. Afrika: Müsür, Sudan, Liwiýa, Tunis, Al Algerir, Marokko, Günbatar Sahara, Mawritaniýa, Somali, Jibuti.
Arap däl döwletler: Günbatar Afrika: Senegal, Gambiýa, Gwineýa, Sierra Leone, Mali, Niger we Nigeriýa. Merkezi Afrika: Çad. Günorta Afrikadaky ada döwleti: Komor.
Europeewropa:Bosniýa we Gersegowina we Albaniýa.
Günbatar Aziýa:Türkiýe, Azerbaýjan, Eýran we Owganystan.
Merkezi Aziýanyň bäş ýurdy: Gazagystan, Özbegistan, Türkmenistan, Gyrgyzystan, Täjigistan.
Günorta Aziýa:Pakistan, Bangladeş we Maldiwler.
Günorta-Gündogar Aziýa: Indoneziýa, Malaýziýa we Bruneý. Günbatar Aziýada we demirgazyk Afrikada jemlenen jemi 48 ýurt (Arap döwletleri, Günbatar we Merkezi Afrika, Merkezi we Günbatar Aziýa we Päkistan ýakyn). Liwanda, Çadda, Nigeriýada, Bosniýada we Gersegowinada we Malaýziýada ilatyň diňe ýarysyna golaýy yslam dinini kabul edýär.
Ahyrynda
Friendshli dostlarymy arzuw edýärin
Remezan Mubarek
“Zenith Lighting” her dürli köçe lampalarynyň hünärmenidir, haýsydyr bir gözleg ýa-da taslamaňyz bar bolsa, çekinmäňbilen habarlaşyň.
Iş wagty: Mart-24-2023